TYT,YKS TÜRKÇE ÜNLEMLER KONU ANLATIMI,DERS NOTLARI PDF

TYT TÜRKÇE ÜNLEMLER KONU ANLATIMI,YKS TÜRKÇE ÜNLEMLER KONU ANLATIMI,TYT TÜRKÇE ÜNLEMLER DERS NOTLARI PDF, TYT TÜRKÇE ÜNLEMLER, ÜNLEMLER, 

ÜNLEM KONU ANLATIMI

Tanım 1: Aniden ortay çıkan duyguların etkisiyle ağızdan bir çırpıda çıkan, bu duyguları daha etkili anlatmaya yarayan kelimelerdir veya sözlerdir.

Tanım 2: Kendi başına bir anlamı olmayan, söz içinde, sevinme, korku, özlem, kızma gibi duyguları anlatan ya da seslenme bildiren sözcüklerdir. Söyleyişe göre anlam değişmesine uğrar. 

> Bu kelimelerin yanında dilek, emir, tehdit gibi anlamlar taşıyan kelimeler, cümleler ve yansımalar da ünlem değeri kazanabilir.

Bu bakımdan ünlemler ikiye ayrılabilir:

1. ASIL ÜNLEMLER
 

> Asıl görevi ünlem olan kelimelerdir. Başka görevlerde kullanılamazlar. Seslenme veya duygu anlatırlar.

a. Seslenme Ünlemleri

 ÖRNEK:
Ey Türk Gençliği! Hey! Biraz bakar mısın?
Bre melûn! Ne yaptın? Hişt! Buraya gel!
Şşt! Sus bakayım!
Bunların yanında adlar ve özel adlar da seslenme ünlemi olarak kullanılabilir.
Anne! Hemşehrilerim! Tanrım! Mehmet!

b. Duygu Ünlemleri

 ÖRNEK:
Ee, yeter artık! Aa! Bu da ne? Ah, ne yaptım!
Eh! Fena değil. Ay, elim! itme ha!
Hah, şimdi oldu! Hay Allah! Vah zavallı!
Vay sersem! Aman dikkat! Eyvah! Geç kaldım!
İmdat! Boğuluyorum!

2. ÜNLEM DEĞERİ KAZANMIŞ KELİME ve SÖZLER

 
> Anlamlı kelimelerin bazılarına vurgu ve tonlama yoluyla ünlem değeri kazandırılabilir. Bunlar da duygu ya da seslenme anlatır.
 

ÖRNEK:

Komşular! Babacığım! Simitçi! Çok ilginç! 
Ne kadar güzel! Çabuk eve git! Ne olur yardım et! Çık dışarı!
Yansıma kelimelerin hemen hemen tümü ünlem olarak kullanılabilir.
Şır! Çat! Güm! Hav! Miyav! Tıs!

Örnek 1:

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünlem vardır?

A) Ne vardı diyorum ah bir dönseydin son anda.

B) Yalnızlık üşümekmiş, yalnızım üşüyorum.

C) Uçurummuş sensizlik, tut beni düşüyorum.

D) Bütün maviler sensiz şimdi her şey düş rengi.

E) Geleceksen deli dalgalarla deli yağmurlarla gel.

Çözüm:

A seçeneğindeki “ah” ünlemi bir özlem anlamı verir.

Cevap A